Miara kąta - stopnie
Miara kąta określa wielkość kąta wyrażoną w stosownych jednostkach. Zasadniczo używa się dwu miar dla wyrażania wielkości kątów: miarę stopniową oraz miarę łukową.
• Miara stopniowa
Wielkość kąta wyraża się w stopniach (o). Na przykład, mówi się, że kąt prosty ma 90o (90 stopni). Miara ta opiera się na tym, że przyjęto, że kąt pełny to 360o - patrz rysunek niżej. Innymi słowy jeden stopień kątowy (o) jest miarą kąta płaskiego oznaczającą 1/360 pełnego obrotu.
Poniżej, na rysunku mamy okrąg o promieniu r. Kątowi pełnemu (360o) odpowiada łuk okręgu o długości 2Πr (obwód koła o promieniu r). Warto wiedzieć, że Π (pi) to stała Archimedesa, która jest równa ilorazowi obwodu koła do jego średnicy i wynosi:
Π ≈ 3,141592. Zwykle do obliczeń przyjmujemy, że Π = 3,14.
Na rysunku widać, że jeśli weźmiemy pod uwagę wycinek okręgu, to kątowi α odpowiada długość łuku S. Łuk ten jest wycięty przez kąt ∠AOB z rozpatrywanego przez nas okręgu o promieniu r.
Reasumując, kątowi pełnemu 360o odpowiada łuk okręgu o długości 2Πr, a kątowi α odpowiada łuk o długości S.
Możemy to zapisać następująco:
Zatem otrzymujemy następujące równanie:
Należy wspomnieć o notacji miary stopniowej kątów, którą powszechnie stosuje się w geografii dla zapisywania współrzędnych geograficznych.
Otóż w tej notacji, 1 stopień dzieli się na 60 minut kątowych.
Minuty oznaczamy symbolem '.
1o = 60' co czytamy jako: jeden stopień to 60 minut kątowych.
Z kolei 1 minuta kątowa dzieli się na 60 sekund kątowych.
Sekundy kątowe oznacza się znakiem ''.
1' = 60'' co czytamy jako: 1 minuta kątowa to 60 sekund kątowych.
Zauważ, że: 1o = 60' = 60⋅60'' = 3 600''.
Notacja dziesiętna | Notacja geograficzna | |
Notacja geograficzna | Notacja dziesiętna | |
α = o ' '' |
Zadania
W celu utrwalenia sobie omówionych zagadnień rozwiąż kilka zadań, jakie dla Ciebie przygotowałem. Korzystaj z kalkulatorów.
Tu została omówiona miara stopniowa kąta, której podstawową jednostką jest 1o (jeden stopień). Ta miara jest powszechnie wykorzystywana do mierzenia kątów w geometrii, geografii, a także w inżynierii.
Pamiętaj jednak, że mamy również miarę łukową kąta, w której jednostką podstawową jest 1 radian. Z tą miarą spotkasz się często w matematyce i fizyce. Omówiłem ją na osobnej karcie zatytułowanej "Miara kąta - radiany".